Dit weekend zijn we met de kinderen naar een concert van Lindsey Stirling geweest. Het bijwonen van dit concert was voor ons een speciale ervaring, niet enkel omdat dit de eerste keer is dat we zoiets gedaan hebben, maar ook vanwege de persoon achter de muziek. Net als Evaline en mij heeft zij voor de nodige uitdagingen gestaan tijdens haar jeugd. Ze is hier heel open over en dat maakt haar tot meer dan een popidool
Waar ze ooit de opmerking kreeg dat ze nooit een theaterzaal vol zou krijgen, heeft ze het tegendeel bewezen. Ook mij werd veel voor onmogelijk gehouden. Ik heb nooit bewezen dat ik het onmogelijke mogelijk kon maken, maar wel dat mijn verbeeldingsvermogen verder reikt dan die van zij die de mogelijkheden niet zagen. Dat motiveert mij nu ook mede om mij in te zetten voor een duurzame toekomst voor mijn kinderen en een scholing voor mijn kinderen die aansluit op hun dromen. Maar net als grote artiesten moet je erover waken niet over je grenzen heen te gaan.
Natuurlijk hebben we ons bezoekje aan Keulen ook benut om te “shoppen”, wat resale kledingwinkels te bezoeken en een bezoekje te brengen aan het Chocolade Museum. Omdat we op zo’n moment, buiten de winkels gericht op hergebruik, iets minder aandacht besteden aan duurzaamheid, is het des te mooier te zien dat het op zo’n moment toch steeds zichtbaarder terugkomt. In het museum werd veel aandacht besteed aan de SDG’s en Fairtrade, voor Evaline een biologische jas gekocht, in de speelgoedwinkel zijn we een wetenschaps kit voor meisjes tegengekomen voor het maken van biocosmetica en op de terugweg bij McDonalds gebruik gemaakt van statiegeldbekers. Ik moet wel bekennen een McRib te hebben genomen, want de McPlant burger was op onze tussenstop niet beschikbaar.
Een kier dichten? Een bus purschuim pakken en zo gedaan toch? Nu is het al redelijk algemeen bekend dat PUR een relatief negatieve impact op het milieu heeft. Nou kwam er een maand geleden toevallig een post op LinkedIn langs waarbij je van Bouwcenter Concordia een stuk stopwol opgestuurd kon krijgen. Nu wordt er over schapenwol ook gezegd dat deze, door de mest van schapen, voor de productie een hoge CO2-uitstoot heeft. Maar hoe je het ook wendt of keert, schapenwol is #biobased en #circulair, vaak gezien als bijproduct en lijkt ons hoe dan ook beter dan PUR. Wij hebben er dit weekend een stuk kier mee gedicht dat was ontstaan na het vervangen van het dak van de grote schuur en waar de spouwmuurisolatie door naar buiten kwam. Dat ging verrassend goed. Het tuitje van een bus purschuim komt weer makkelijker in holtes, maar het aanbrengen van de stopwol geeft aanzienlijk minder troep en met een plamuurmes was het vullen van millimeter dikke kieren ook geen probleem. We hebben overigens ook nog steeds het idee om deze extra te gaan isoleren met kalkhennepblokken.
De grootste klus was het plaatsen van gebruikte sandwichpanelen op de kleine schuur. Deze zijn afkomstig van Sandwichpanelen Claassen, niet al te ver van huis. De panelen zijn nog in goede conditie waardoor ze goed op elkaar aansluiten. De grootste uitdaging zit ‘m in de geraamte van de schuur welke opgebouwd is uit boomstammen die we vanwege het karakter en duurzaamheid willen behouden, wat tevens ook vergunningstechnisch zijn voordelen heeft. Deze constructie zijn we ook aan het opschuren en aan het voorzien van een laag HABiol anti-bacteriologische onderhoudsolie, eveneens op natuurlijke basis. Deze klus zal nog wel een tijdje duren.
Een ander klein project was het plaatsen van een (tijdelijk) hek voor Ollie, gemaakt uit hergebruikte en restmaterialen die we nog hadden liggen. Het verdient zeker geen schoonheidsprijs, maar biedt voorlopig een goede oplossing.
Het aantal projecten waar we mee bezig zijn is zo groot dat het onmogelijk is hier constant updates over te plaatsen op onze website. Naast onze projecten hebben we ook zat andere dingen, zoals er op uit gaan met de kinderen en dan mag ik natuurlijk ook niet mijn werk vergeten waarin ik ook een belangrijke maatschappelijke bijdrage lever. Tijd voor meer overzicht, tijd voor een roadmap en meer projecten een eigen plekje op de website te geven. Daarbij hebben we gekozen om de SDG’s (Duurzame Werelddoelen) als basis te nemen. De komende tijd willen we er minimaal één per week uitwerken en onder de aandacht brengen. Het is voor ons tevens een manier om te laten zien dat we als burgers, zelfs met een overheid die continu discussies moet voeren over de afweging van belangen tussen verschillende groepen, zelf ook actie kunnen nemen om werelddoelen te behalen die bijdragen aan een duurzame toekomst voor onze kinderen en anderen in de wereld.
Voor wie ook interesse heeft in zo’n vlag, deze komt, net als de vlaggenstok, van Dokkumer Vlaggen Centrale en is gemaakt van gerecyclede petflessen. Helaas had de koerier een paar dagen vertraging waardoor de vlag nét niet op tijd was voor de opnames afgelopen vrijdag, maar er zullen nog meer dan genoeg gelegenheden komen om de vlag te hijsen, om te beginnen september tijdens de SDG Action Week. Ik ga ervan uit dat de landelijke vlaggenactie van vorig jaar wordt herhaald.
Treurig weer, niet iedereen thuis, oppassen op de pup en je voelt jezelf niet bepaald op-en-top. Wat doe je dan? Geen grote moeilijke projecten, dus dan maar iets makkelijks. Een TV repareren? Nooit gedaan, maar ik heb op het VBO elektrotechniek gedaan dus ik zou het wel moeten kunnen.
We hebben wel vaker wat kapotte apparaten, maar we zijn nog nooit naar een Repair Café geweest. Tot nu toe kon ik het zelf wel repareren of was het apparaat ook echt zichtbaar niet te herstellen. In dit geval ging het om een ongeveer tien jaar oude Samsung TV die niet wilde aangaan. Na op internet te hebben gezocht zou een kapotte condensator, een klein elektrisch onderdeeltje van maar een tiental cent, een veelvoorkomende oorzaak zijn. Iedere hobbyist, waaronder ik, heeft deze wel op voorraad liggen. Bij het openmaken van de TV was al direct zichtbaar dat dit het geval was. Ik had niet de juiste capaciteit, maar dat kreeg ik voor elkaar door twee condensators te combineren. Het schrijven van deze post duurde wellicht langer dan het repareren van de TV.
Veel mensen zullen denken: “Een tien jaar oude TV, die was toch al aan vervanging toe!” Op het moment van schrijven zijn we TV aan het kijken op de grootste TV die we thuis ooit als nieuw hebben gekocht voor nog geen 450 Euro. Een zo’n 13 jaar oude LG LH3000 die m.b.v. een tweedehands Chromecast tot een SmartTV is gemaakt. Voor ons voldoende en tegenwoordig gaan we voor vergelijkbare spullen naar de kringloop waar, naar ons idee, nog prima Full-HD TV’s voor tientjes worden aangeboden.
Wees dus niet te snel met het weggooien van die “oude” TV, zelfs als ie niet meer aan wil. Kans is groot dat het voor letterlijk een paar cent opgelost is. Ja, bij de producent hoef je niet met een “oude” TV te komen aanzetten en lukt dat wel, dan staan alleen al de onderzoekskosten niet in verhouding tot een nieuwe TV. Overweeg dan ook naar een Repair Café te gaan. Het wordt weer tijd dat producten makkelijk te repareren zijn en je in ieder dorp wel iemand vindt die dat “even” voor je kan doen.
Vandaag hebben we L1, de regionale omroep op bezoek gehad. Iedereen thuis is geïnterviewd. Waar ik de online berichten schrijf was nu duidelijk dat de camera een sterker punt bij de rest is. Het is voor ons de eerste keer en zeker een bijzondere ervaring. We zijn dan ook benieuwd naar de montage. Naar verwachting wordt het interview dit weekend op tv en radio uitgezonden.
Vanaf afgelopen zaterdag (1 juli) is het dan zo ver, horeca, supermarkten en andere winkels die eten en drinken voor directe consumptie in plastic wegwerpverpakkingen verkopen moeten daar een toeslag voor rekenen en alternatieven bieden in de vorm van herbruikbare verpakkingen. Hoewel wij dit toejuigen, zien wij ook dat dit een hele uitdaging wordt.
In 2020 hebben wij in samenwerking met Cafetaria de Ballon in Gouda een experiment uitgevoerd: Zero Waste patat halen. Om verschillende redenen hebben we het op dat moment niet doorgezet. Wel hebben we gezien dat, ook al hadden we op bepaalde punten andere ideeën, de eigenaar zelf ook heel actief bezig is met duurzaamheid zoals het reduceren van verpakkingen en we van elkaar kunnen leren. Een aantal uitdagingen die naar voren kwamen:
Het accepteren van herbruikbare verpakkingen vraagt extra arbeid. Je moet dan wel verpakkingen van klanten aannemen, of werken met statiegeld verpakkingen die je ook weer dient schoon te maken.
Ook dient men te voldoen aan regels rond hygiëne. Op het moment van het experiment was het niet toegestaan verpakkingen van klanten op een werkblad achter de kassa te plaatsen. De winkel zal er dus op ingericht moeten worden dat verpakkingen van klanten op een daarvoor ingerichte plek bij de kassa gevuld kunnen worden. Dit vraagt de nodige investeringen.
Niet alle apparatuur is geschikt voor het gebruik van bepaalde herbruikbare verpakkingen. Hoewel wij RVS bekers hadden gevonden met exact hetzelfde formaat als de wegwerpbekers (zelfs de deksels paste) had de milkshake apparaat moeite met de detectie en werd slush er een blok ijs in.
Biologisch afbreekbare alternatieven zijn niet altijd zo afbreekbaar als men zou mogen verwachten en kosten aanzienlijk meer wat aan de klant doorberekend dient te worden.
Er lijken dus genoeg argumenten waarom overschakelen moeilijk is, maar dat neemt niet weg dat wij de nieuwe regels aanmoedigen. Deze regels gaan bewustzijn creëren en bieden consumenten die plastic willen minderen ook de mogelijkheid om die mogelijkheid te vragen. Ook zal het ondernemers stimuleren om duurzame alternatieven aan te gaan bieden, want niet alleen zijn ze verplicht tot de plastictoeslag, ze mogen deze ook houden. Een beetje slimme ondernemer spaart deze op om vervolgens te investeren in duurzame alternatieven, want wie vooruit kijkt ziet dat deze investeringen zeker gaan lonen.
Buiten de regels voor toeslagen zijn er in de toekomst meer maatregelen denkbaar. Te denken valt aan:
Hogere belastingen op producten o.b.v. de impact die ze op het milieu hebben welke elders gecompenseerd dient te worden. Dit zal een onderdeel zijn van true-pricing.
Lagere belastingen op arbeid, zodat de extra arbeid op duurzame alternatieven gecompenseerd kan worden.
Stimuleringsmaatregelen voor aanpassingen in horeca, winkels etc. die het gebruik van herbruikbare verpakkingen mogelijk maken. Denk b.v. aan subsidies en de verplichting bij de realisatie of herinrichting van horeca en winkels, net zoals de verplichting om vanaf 2026 bij het vervangen van een CV installatie over te schakelen op een hybride warmtepomp.
Hoewel het momenteel maar een handjevol ondernemers betreft die al laten zien dat het kan geloven wij dat er snel meer zullen volgen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de mogelijkheid om je eigen beker met koffie te laten vullen bij de Kiosk en daar zelfs nu al korting bij krijgt. Het enigste wat zij nu hoeven te doen is de korting omzetten in een toeslag. Voor nog een paar voorbeelden: How 4 Companies Are Making Takeout Sustainable | World Economic Forum (weforum.org)
Wat gaat dit voor ons betekenen? Wij moeten toegeven dat, buiten herbruikbare tassen, netjes voor groente en fruit en hervulbare waterflessen, het voor ons ook moeilijk blijft over te stappen op alternatieven. De subtiele hint om met eigen tassen aan te komen lijkt nog niet echt succesvol en het laatste waar we op uit zijn is het aanzetten tot frustraties. Toch gaan we weer proberen stappen te maken en, ook al zullen we daarmee mogelijk op de tenen van sommige ondernemers trappen, willen we andere consumenten daar ook toe aanmoedigen. Maar blijf wel met elkaar in gesprek en probeer dit niet te doen in een volle winkel (stuur b.v. eerst en e-mail). Ja, net zoals tijdens de corona pandemie zal het een tijdje een chaos zijn, maar hopelijk beseffen wij met zijn allen dat we deze stap moeten maken op weg naar een nieuwe, betere normaal. Voor onze kinderen.
Na de asbestsanering hebben we weer verschillende andere projecten opgepakt. Een deel moest echt gebeuren omdat het anders te laat zou zijn voor dit seizoen. Een klimrek voor groenten, het omploegen van een stukje voor aardappelen en de toekomstige kippenren krijgt dit jaar bloemetjes.
Een deel van het puin van de gesloopte schoorsteen van de schuur hebben we bewaard voor stapelmuurtjes, de rest weggebracht naar de milieustraat. Tja, wat we daar bij het puin zagen vinden we echt zonde. Een hoop stenen, zelfs nog natuurstenen, die niet zouden misstaan in onze tuin. Meenemen mag helaas niet, dus maar hopen dat men in de toekomst op een andere manier tegen dit soort materialen gaat aankijken. Wij hopen echt met onze tuin mensen hiertoe te gaan inspireren.
Verder zijn we onder andere bezig geweest met de buitenkeuken, ook een circulair project. Daar moeten we vanwege de zware constructie met stammen van ieder zo’n 100kg aardig wat tijd voor reserveren zodat we iedere keer als tussenresultaat een stevige constructie hebben. Gelukkig was er ook nog tijd voor het inrichten van een tijdelijke buitenwerkplek in de “garage”. Geopende garagepoorten dienen als zonwering.
Ook zijn we weer belangrijke stappen verder met de omgevingsvergunning voor de voedselbos met natuurvijver. Met een beetje geluk kunnen we dit najaar beginnen waardoor we dit jaar kunnen zeggen een mooi aantal grote stappen te hebben gemaakt.
Uiteraard hebben we ook weer materialen zoals dakpannen en tegels verzameld en hebben we naast de projecten ook genoeg andere activiteiten met het gezin zoals een open dag van de Bernerboefjes. Die had een speciale afloop, maar meer daarover later.
Zondag 4 juni waren we, op weg naar o.a. Gouda Maakt Toekomst, geweest kijken bij een opendag van een ander Velt lid nabij Eindhoven. Ook hier wel herkenbare uitdagingen. Toen we bij Gouda Maakt Toekomst aankwamen werd ik al snel aangesproken door oud medeleden van Samen Duurzaam Gouda. Er waren o.a. interessante talks, zoals door het Antonius College over het Eco-Schools initiatief. Ook de andere sprekers hadden interessante verhalen over voedselbossen en veganistische kaas, waarbij interessante discussies volgden over landgebruik en de toekomst van boeren.
4 Juni a.s. is het dan zo ver, de tweede editie van het festival Gouda Maakt Toekomst. In 2022 namen we er zelf nog deel aan de Plasticsoep Spel Workshop, dit jaar hopen we aanwezig te zijn als bezoekers. Kom jij ook? De vorige editie was, zeker kijkend naar de opkomst, een groot succes. Ook dit jaar een markt, workshops, foodtrucks, theater en meer die allen in het teken van duurzaamheid staan.
Nadat de daken eraf gingen is direct een dag erna weer een nieuw dak op de voormalige werkplaats geplaatst. Wij hebben daarbij gekozen voor sandwichpanelen. Dakpannen of zelfs stro zou misschien een duurzamere keuze zijn geweest, maar waren voor ons niet haalbaar. Sandwichpanelen zijn zeker niet de minst duurzame. Ze gaan lang mee, zijn recyclebaar en door de eenvoudige montage waren er geen aanpassingen aan de dakconstructie nodig.
Verder hebben we gekozen voor een iets dikkere metaallaag waarop direct zonnepanelen gemonteerd kunnen worden wat ook aan materiaal scheelt. De schoorsteen heeft eraan moeten geloven. Die had met onze plannen toch geen functie meer. Met al zijn we blij met het tussenresultaat. Nu nog wachten op het materiaal voor de afwerking. Van binnenuit ziet het er al een stuk frisser uit. We kijken er dan ook naar uit de wanden en vloer ook aan te pakken en zo een heel strakke ruimte te creëren.
Vandaag ging letterlijk het dak eraf. En wel drie daken! Die van de garage, voormalig werkplaats en schuur. Zo’n 200 m2 aan asbestplaten in een ochtend verwijderd en in de middag afgevoerd. Mooi werk door De Kempen Asbestsanering.
